Mặc dù thị trường trầm lắng, bất động sản Việt vẫn thể hiện sức hấp dẫn qua giá trị giao dịch M&A trong 9 tháng đầu năm 2022 đạt 1,5 tỷ USD, mức cao nhất trong 5 năm qua.

Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam tiếp tục tăng trong 9 tháng đầu năm 2022, với mức tăng 16,2% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 15,4 tỷ USD. Điều này cho thấy Việt Nam vẫn là một trong những thị trường tiềm năng để đầu tư trong khu vực Châu Á Thái Bình Dương.

LOẠT THƯƠNG VỤ ĐÌNH ĐÁM

Trong đó, lĩnh vực kinh doanh bất động sản đứng thứ 2 trong danh sách các ngành thu hút vốn đầu tư FDI, với trên 3,5 tỷ USD, chiếm 18,7% tổng vốn đầu tư đăng ký.

Ngoài ra, tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm 2022 đạt 8,83% so với cùng kỳ năm trước – cao nhất trong thập kỷ qua.

Cùng với sự tăng trưởng trở lại của nền kinh tế, thị trường M&A bất động sản cũng quy tụ nhiều động lực phát triển trong thời gian qua. Theo Cushman & Wakefield ước tính, giá trị giao dịch các thương vụ M&A đã chính thức công bố rộng rãi  trong 9 tháng đầu năm 2022 đạt hơn 1,5 tỷ USD, mức giá trị giao dịch cao nhất trong 5 năm qua.

Các thương vụ chủ yếu tập trung vào phân khúc văn phòng, công nghiệp, nhà ở và khách sạn tại các thành phố trọng điểm, như: TP.HCM, Hà Nội, Bình Dương, và Đồng Nai.

Đối với lĩnh vực cao ốc văn phòng, nhu cầu ở khu vực trung tâm vẫn tiếp tục gia tăng. Trong tháng đầu tiên của năm 2022, CapitaLand Development đã chuyển nhượng thành công tòa nhà văn phòng hạng A Capital Place thuộc khu vực trung tâm Hà Nội với giá 550 triệu USD, xác lập kỷ lục mới về giá trị giao dịch tòa nhà văn phòng tại thị trường Hà Nội.

“Nguồn cung văn phòng Hạng A và B khá hạn chế ở cả hai TP. HCM và Hà Nội, với khoảng 3 triệu m2 sàn hiệu dụng, trong khi dòng vốn FDI tiếp tục tăng thúc đẩy nhu cầu thuê và mở rộng văn phòng của các công ty đa quốc gia. Điều này khiến các văn phòng đã đi vào hoạt động và tạo ra dòng lợi nhuận ổn định, tiếp tục là tâm điểm mà các nhà đầu tư nước ngoài tìm kiếm”, bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam, nhấn mạnh.

Riêng về phân khúc nhà ở, vừa qua, Keppel Land đã ký thỏa thuận mua 49% cổ phần trong 3 khu đất tại Hoài Đức, Hà Nội của Công ty cổ phần Địa ốc Phú Long với tổng giá trị khoảng 119 triệu USD, để phát triển dự án nhà ở bao gồm 1.020 căn chung cư và 240 căn thấp tầng. Keppel Land cũng đã công bố việc thực hiện thương vụ thoái vốn trong dự án nhà ở có diện tích 30 ha tại TP.HCM.

Gamuda Land cũng cho biết đã tiến hành mua lại một khu đất phát triển tại thành phố mới Bình Dương với mức giá gần 54 triệu USD, có diện tích 5,6 ha.

Công ty kinh doanh căn hộ dịch vụ The Ascott Limited cũng cho biết đã chi ra 9,45 triệu USD để mua lại 90% số cổ phần trong dự án căn hộ dịch vụ Somerset Central TD Hai Phong City của Công ty cổ phần Đầu tư Thùy Dương (tọa lạc trên đường Lê Hồng Phong, thành phố Hải Phòng) và sẽ nắm quyền kiểm soát sự phát triển của tòa nhà có 132 căn hộ dịch vụ này.

Quỹ đầu tư Hoa Kỳ Warburg Pincus cũng đã công bố việc rót khoản vốn đầu tư 250 triệu USD vào Novaland, nhằm gia tăng quỹ đất và phát triển các dự án hiện hữu của Novaland tại các vị trí chiến lược, tận dụng cơ sở hạ tầng đang dần hoàn thiện ở miền Nam.

Hai quỹ đầu tư có vốn đầu tư nước ngoài VinaCapital và Dragon Capital cũng thông báo việc đầu tư 103 triệu USD vào Hưng Thịnh Land.

Thị trường cũng đã chứng kiến thương vụ “thay áo mới” của dự án Kenton Node từ công ty Tài Nguyên chuyển nhượng cho Novaland và đổi tên thành Grand Sentosa với hơn 1.640 căn hộ tại TP.HCM.

Một thương vụ đáng chú ý khác là Masterise Homes thâu tóm dự án Sài Gòn Bình An với tên gọi mới là The Global City, quy mô rộng 117 ha và tiếp giáp với cao tốc Long Thành – Dầu Giây.

Đối với bất động sản công nghiệp, sự gia tăng số lượng nhà đầu tư muốn mua những quỹ đất hoặc nhà xưởng trong các khu công nghiệp gia tăng.

Đầu năm 2022, GLP thông báo việc thành lập GLP Vietnam Development Partners I với tổng giá trị đầu tư 1,1 tỷ USD vào sáu dự án trung tâm logistics có tổng diện tích lên đến 900,000 m2.

Mapletree Investments cũng đã chuyển nhượng 3 dự án logistics cho Mapletree Logistics Trust với tổng giá trị giao dịch là 95,9 triệu USD.

Logos Property Services bắt tay với Manulife Financial cũng đã đầu tư hơn 80 triệu USD vào một dự án logistics mới có diện tích 116.000 m2 được xây dựng tại khu công nghiệp Dầu Giây, Đồng Nai.

BW Industrial đã công bố việc mua lại khoảng 74.000 m2 đất tại Khu công nghiệp Bắc Tiền Phong ở tỉnh Quảng Ninh, do DEEP C phát triển.

CapitaLand Development cũng thông báo việc kí kết biên bản ghi nhớ hợp tác đầu tư với UBND tỉnh Bắc Giang cho việc phát triển dự án khu đô thị – công nghiệp – logistics có tổng diện tích hơn 400 ha trên toàn tỉnh với giá trị cam kết đầu tư 1 tỷ USD.

Trong số những giao dịch đáng chú ý gần đây còn có việc Boustead Singapore đã mua lại 6 dự án logistics thuộc danh mục đầu tư của Khai Toan Joint Stock Company tại khu công nghiệp tại Đồng Nai và Bắc Ninh, với giá trị 84,2 triệu USD.

Ngoài các loại hình bất động sản truyền thống, trong tháng 6, một thương vụ đầu tư vào bất động sản trung tâm dữ liệu cũng được công bố bởi tổ chức đầu tư tư nhân Gaw Capital Partners có trụ sở tại Hong Kong với dự án Trung tâm dữ liệu cấp độ 3 với diện tích 6.056 m2 tại Khu công nghệ cao TP.HCM.

THANH LỌC THỊ TRƯỜNG

Theo Cushman & Wakefiel, phần lớn các giao dịch M&A đã chốt đến từ những nhà đầu tư đã rất am hiểu về biến động rủi ro và nhu cầu thị trường. Các thương vụ đã được đàm phán trong thời gian gián đoạn do đại dịch Covid-19 và đạt được thỏa thuận trong năm 2022, thúc đẩy số lượng các thương vụ 9 tháng qua gia tăng mạnh.

Tuy nhiên, hoạt động M&A bất động sản đã bị chậm lại từ tháng 10/2022 do ảnh hưởng từ những tác động tiêu cực của những “đại án” liên quan đến các công ty bất động sản và chứng khoán, khi cả tín dụng ngân hàng lẫn hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp đều được kiểm soát chặt chẽ.

Điều này khiến các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các nhà đầu tư, tổ chức tài chính và những doanh nghiệp mới tham gia thị trường, sẽ có một chiến lược bảo thủ hơn.

Một số nhà đầu tư ban đầu đã nhấn nút ‘tạm ngừng’ để tái cấu trúc chiến lược đầu tư nhằm thích ứng với tình hình mới. Mặc dù các nhà đầu tư này vẫn có nguồn vốn tốt, các khoản đầu tư lớn mới sẽ bị tạm dừng trong thời gian này, ngoại trừ các giao dịch đang triển khai.

Thị trường bất động sản Việt Nam những năm qua đã có sự tăng trưởng “sốt nóng” và đang có dấu hiệu chậm lại. Cũng có thể nói rằng thị trường bất động sản đang có sự thanh lọc mạnh mẽ theo hướng phát triển bền vững và lành mạnh hơn.

Theo bà Trang Bùi, đang xuất hiện nhiều cơ sở mới để tin tưởng rằng dòng vốn đầu tư bất động sản sẽ được cải thiện trong những tháng cuối năm 2022.

Điều này nhờ một loạt điều chỉnh chính sách quản lý Nhà nước có liên quan, nổi bật là: Nghị định số 65/2022/NĐ-CP là cho phép doanh nghiệp phát hành trái phiếu để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư, cơ cấu lại nợ của chính doanh nghiệp; bổ sung nhiều đề án kế hoạch xây dựng nhà ở xã hội cả từ trung ương, các địa phương và doanh nghiệp.

“Mặc dù chúng tôi đã ghi nhận một số tín hiệu tốt từ cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép cho một số dự án, Cushman & Wakefield nhận định vẫn còn nhiều dự án bị trì hoãn quy trình phê duyệt pháp lý”, bà Trang cho biết.

Để có thêm nhiều hoạt động M&A diễn ra trên thị trường, theo bà Trang, Việt Nam cần đạt mức độ minh bạch cao hơn, quy hoạch đô thị bài bản cũng như khung pháp lý vững vàng hơn nhằm thu hút nhà đầu tư nước ngoài. Khi quá trình xem xét pháp lý được hoàn thành, kỳ vọng tăng trưởng nguồn cung có thể đáp ứng nhu cầu, thị trường sẽ minh bạch và hiệu quả hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài.